Mô hình OSI (Open Systems Interconnection) và mô hình TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) là hai mô hình tham chiếu được sử dụng để mô tả cách mạng máy tính hoạt động và cung cấp khung nhìn tổng quan về các lớp và giao thức trong việc truyền thông mạng. Dưới đây là giải thích về mỗi mô hình:
1. Mô hình OSI.
Mô hình OSI được phát triển bởi Tổ chức Tiêu chuẩn Hóa Quốc tế (ISO) vào năm 1984. Nó bao gồm 7 lớp, mỗi lớp đại diện cho một chức năng cụ thể trong việc truyền thông mạng.
Các lớp này là:
1. Lớp Vật lý (Physical layer): Đảm bảo truyền dẫn các tín hiệu điện, quang hoặc không dây qua các phương tiện truyền thông vật lý.
2. Lớp Liên kết dữ liệu (Data Link layer): Quản lý việc truyền dữ liệu giữa các thiết bị trên cùng một mạng vật lý.
3. Lớp Mạng (Network layer): Điều khiển việc định tuyến và chuyển tiếp gói tin giữa các mạng khác nhau.
4. Lớp vận chuyển (Transport layer): Đảm bảo truyền tải dữ liệu một cách tin cậy và kiểm soát luồng dữ liệu.
5. Lớp Phiên (Session layer): Quản lý và duy trì phiên giao tiếp giữa các ứng dụng.
6. Lớp Trình diễn (Presentation layer): Đảm bảo định dạng và mã hóa dữ liệu để truyền tải và hiển thị cho ứng dụng.
7. Lớp Ứng dụng (Application layer): Cung cấp giao diện để các ứng dụng truy cập vào mạng.
Mô hình OSI tạo ra một cách tiêu chuẩn và phân chia chức năng của các giao thức mạng, giúp dễ dàng tương thích giữa các thiết bị mạng khác nhau.
2. Mô hình TCP/IP.
Mô hình TCP/IP là một mô hình tham chiếu được phát triển bởi Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ (Department of Defense – DoD) để xây dựng và phát triển Internet. Nó bao gồm 4 lớp, mỗi lớp đóng vai trò trong việc truyền thông mạng. Các lớp này là:
1. Lớp Giao vận (Transport layer): Đảm bảo truyền tải dữ liệu một cách tin cậy và kiểm soát luồng dữ liệu. Giao thức chính là TCP (Transmission Control Protocol) và UDP (User Datagram Protocol).
2. Lớp Mạng (Internet layer): Điều khiển việc định tuyến và chuyển tiếp gói tin giữa các mạng khác nhau. Giao thức chính là IP (Internet Protocol).
3. Lớp Liên kết dữ liệu (Network Access layer): Quản lý việc truyền dữ liệu giữa các thiết bị trên cùng một mạng vật lý. Nó bao gồm các phần lớn như Ethernet, Wi-Fi, Token Ring, v.v.
4. Lớp Ứng dụng (Application layer): Cung cấp giao diện để các ứng dụng truy cập vào mạng. Nó bao gồm các giao thức như HTTP, FTP, SMTP, DNS, v.v.
Trên thực tế, mô hình TCP/IP được áp dụng nhiều hơn. Mô hình này được sử dụng rộng rãi trong thiết kế và triển khai mạng Internet, và nó đã trở thành chuẩn de facto trong ngành công nghiệp mạng.
Mô hình TCP/IP đã được phát triển từ những ngày đầu của Internet và đã được chứng minh là hiệu quả và linh hoạt trong việc xây dựng và vận hành mạng. Nó cung cấp các giao thức và phương thức mạng quan trọng như IP, TCP, UDP, HTTP, FTP, SMTP và nhiều giao thức khác, giúp cho việc truyền thông giữa các thiết bị và ứng dụng trở nên dễ dàng và hiệu quả.
Mô hình OSI, mặc dù cung cấp một khung nhìn chi tiết về các lớp và chức năng trong mạng, không được sử dụng rộng rãi như TCP/IP trong thực tế. Tuy nhiên, một số khía cạnh và nguyên tắc của mô hình OSI vẫn được áp dụng trong thiết kế và quản lý mạng để đảm bảo sự tương thích và tương tác giữa các thiết bị mạng.
Tóm lại, trong thực tế, mô hình TCP/IP là mô hình được áp dụng nhiều hơn và phổ biến trong việc xây dựng và vận hành mạng máy tính, đặc biệt là trên Internet.
